Nứt hậu môn là gì?
Nứt hậu môn là tình trạng niêm mạc hậu môn bị rách gây đau đớn, thường là sau khi cố gắng đi ngoài phân cứng. Đây là một trong những bệnh lý điển hình thường gây đau rát hậu môn và chảy máu khi đi đại tiện.
Nứt kẽ hậu môn thường gặp ở lứa tuổi trung niên, nhưng cũng là nguyên nhân phổ biến gây chảy máu hậu môn ở tuổi thanh thiếu niên. Hầu hết các trường hợp sẽ khỏi trong vòng vài tuần với tình trạng táo bón được cải thiện, nhưng một số ít các vết nứt hậu môn trở thành mãn tính và cần điều trị phẫu thuật.
Nứt hậu môn có thể dẫn đến nhiều biến chứng như:
Nứt hậu môn mãn tính: nứt hậu môn không lành sau 6 tuần sẽ trở thành mãn tính.
Nứt hậu môn tái phát.
Các vết nứt kéo dài đến cơ thắt hậu môn: gây khó khăn cho việc chữa lành và cần điều trị nội khoa hoặc ngoại khoa.
Nguyên nhân bệnh Nứt kẽ hậu môn
Các nguyên nhân gây ra nứt hậu môn bao gồm:
Viêm vùng hậu môn trực tràng: Tế bào bị viêm sản sinh ra các enzym phân hủy chất keo và giảm sức bền tổ chức, căng dãn có xu hướng dễ rách, nhất là khi đi ngoài phân rắn, làm rách da hậu môn và hình thành vết loét.
Viêm cơ thắt ở hậu môn: cơ thắt hậu môn bị giãn rộng, tăng trương lực, co thắt rất mạnh, cơ thắt trong là yếu tố cơ bản khiến vết loét không lành.
Thiếu máu tại chỗ làm ổ loét không lành được và gọi là loét thiếu máu
Chấn thương: phân cứng hoặc quá lớn, sau khi cắt trĩ, thắt hậu môn, sau khi sinh con
Yếu tố cơ địa
HIV, bệnh lao hậu môn trực tràng, bệnh giang mai
Bệnh Crohn hoặc các bệnh viêm đại tràng khác, ung thư hậu môn- trực tràng
Các nguyên nhân khác như táo bón và mót rặn khi đi tiêu, tiêu chảy kéo dài, quan hệ tình dục qua đường hậu môn
Triệu chứng bệnh Nứt kẽ hậu môn
Nứt hậu môn và bệnh trĩ là hai bệnh lý khác nhau nhưng rất dễ nhầm lẫn vì cả hai bệnh lý này đều có thể gây chảy máu trực tràng.
Dấu hiệu nứt hậu môn thường bao gồm:
Đau và rát hậu môn dữ dội trong và sau khi đại tiện, cơn đau rát có thể kéo dài đến vài giờ, cơn đau khiến người bệnh rất sợ đi đại tiện, mất ngủ, xanh xao, ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể và tinh thần.
Đau qua 3 giai đoạn:
Khi đại tiện, quá trình đại tiện bắt đầu qua hậu môn.
Cơn đau thuyên giảm sau vài phút.
Cơn đau tăng trở lại, sau đó đột ngột dừng lại.
Có máu đỏ tươi trên phân hoặc giấy vệ sinh. Ngứa, khó chịu xung quanh hậu môn.Có thể thấy vết rách ở vùng da xung quanh hậu môn.
Da thừa và nhú hậu môn mở rộng thường được tìm thấy gần vị trí rò rỉ.
Đối tượng có nguy cơ mắc bệnh Nứt kẽ hậu môn
Các yếu tố nguy cơ dẫn đến nứt kẽ hậu môn
Ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn, thực phẩm giàu chất béo bão hòa và ít chất xơ.
Thiếu vận động
Trẻ em: Nhiều trẻ nhỏ bị nứt hậu môn mà không rõ nguyên nhân trong vài năm đầu đời
Người lớn tuổi: Nhiều người lớn tuổi có thể bị nứt hậu môn do lượng máu cung cấp giảm, lượng máu đến vùng hậu môn trực tràng giảm.
Táo bón: rặn nhiều khi đi cầu và phân quá cứng
Sau sinh: nứt hậu môn thường gặp ở phụ nữ trong giai đoạn sau sinh, có thể do chế độ ăn uống kiêng khem gây táo bón.
Bệnh Crohn
Phòng ngừa bệnh Nứt kẽ hậu môn
Tạo thói quen đi vệ sinh đều đặn vào một giờ cụ thể mỗi ngày.
Nếu bệnh nhân bị táo bón, xin đừng rặn mạnh, hãy dùng nước muối ấm để thụt. Sau khi đại tiện phải lau rửa sạch sẽ.
Làm sạch, có thể được làm sạch bằng nước, sau đó lau khô bằng vải sạch. Không sử dụng giấy thơm hoặc để hậu môn bị ướt có thể dẫn đến nhiễm trùng hậu môn.
Ăn uống đúng cách:
Ăn nhiều chất xơ từ các loại rau lá xanh, đặc biệt là các loại thực phẩm như củ cải, khoai môn, khoai lang,…
Hạn chế ăn nhiều dầu mỡ, thức ăn cay như tiêu, ớt,…
Hạn chế uống rượu bia, cà phê, không hút thuốc lá.
Bổ sung hàm lượng nước cần thiết, đảm bảo uống đủ 2 lít nước / ngày Có thể uống nước rau, nước hoa quả,… để kích thích nhu động ruột, làm mềm phân, đi đại tiện dễ dàng.
Cần điều trị kịp thời nếu có dấu hiệu của bệnh hậu môn hoặc viêm loét đại tràng để tránh tình trạng viêm nhiễm nặng dẫn đến viêm loét, rò hậu môn.
Có chế độ tập luyện thể dục, hoạt động hàng ngày một cách khoa học.
Các biện pháp chẩn đoán bệnh Nứt kẽ hậu môn
Lâm sàng
Khám hậu môn: Khó đưa ngón tay vào hậu môn do co thắt cơ thắt, đôi khi bị xơ cứng. Có thể nhìn thấy ngay nền của vết loét hoặc búi trĩ xơ hóa khi yêu cầu người bệnh phải rặn lên. Quan sát có thể giúp phân biệt vết loét mới với vết loét cũ.
Cần phân biệt nứt hậu môn với các bệnh lý vùng xương cùng, đau trực tràng, viêm quanh trực tràng, loét do các bệnh lây truyền qua đường tình dục (nhất là đồng tính luyến ái).
Xét nghiệm
Để xác định nguyên nhân và loại trừ các bệnh đi kèm khác như viêm loét đại tràng, ung thư đại tràng,…
Nội soi trực tràng: Thường thực hiện trên bệnh nhân dưới 50 tuổi không có yếu tố nguy cơ mắc bệnh ruột non hoặc ung thư ruột kết.
Nội soi đại tràng: Được thực hiện trên những bệnh nhân trên 50 tuổi, cho phép kiểm tra toàn bộ đại tràng.
Đo áp lực hậu môn: Để đánh giá trương lực cơ thắt hậu môn, đo độ nhạy và chức năng của trực tràng.
Các biện pháp điều trị bệnh Nứt kẽ hậu môn
Nứt hậu môn phải làm sao?
Các vết nứt hậu môn thường lành trong vòng vài tuần nếu người bệnh giữ phân mềm và điều trị được táo bón hoặc tiêu chảy. Tuy nhiên, nếu vết nứt không lành trong vòng 6 đến 8 tuần, người bệnh có thể cần được chăm sóc y tế hoặc thậm chí phẫu thuật.
Điều trị không phẫu thuật:
Thay đổi lối sống: Bao gồm nhiều chất xơ hơn trong chế độ ăn uống của bạn, uống nhiều nước, tập thể dục thường xuyên.
Không sử dụng xà phòng vì nó có thể gây kích ứng vùng hậu môn. Sử dụng chất làm mềm phân.
Thuốc kem: Anusol-HC, oxit kẽm, …. giúp làm giảm khó chịu từ vết nứt nhẹ.
Thuốc chẹn kênh calci: nifedipin và diltiazem, uống hoặc nghiền thành dạng gel và bôi vào vết nứt góp phần làm giãn cơ thắt.
Phẫu thuật:
Nếu điều trị bằng thuốc mà các triệu chứng bệnh không thuyên giảm thì bệnh nhân cần phải phẫu thuật, chỉ có 20% bệnh nhân nứt kẽ hậu môn cần phải phẫu thuật.
Những phương pháp phẫu thuật thường được sử dụng để điều trị nứt kẽ hậu môn bao gồm:
Kéo giãn hậu môn: ngăn chặn tình trạng hẹp lỗ hậu môn và được thực hiện dưới gây mê, trong quá trình thực hiện hậu môn sẽ được nới rộng dần ra.
Cắt bỏ vết nứt rồi khâu lại
Phẫu thuật mở cơ thắt trong
Phối hợp cắt bỏ vết nứt và mở cơ thắt trong
Hóa chất mở cơ thắt trong: Sử dụng nitroglycerin hoặc botulinum A gây tê liệt tạm thời cơ thắt trong, cho phép vết nứt kẽ hậu môn tự lành. Tác dụng phụ: nhức đầu.
Chỉ định:
Vết nứt hậu môn mới: điều trị bằng nong hậu môn.
Vết nứt hậu môn cũ: cắt bỏ vết nứt hoặc mở cơ thắt bằng phẫu thuật hay hóa chất.
Địa chỉ chữa nứt kẽ hậu môn uy tín tại Bắc Giang
Phòng khám đa khoa Bắc Giang với đội ngũ y bác sỹ với trình độ chuyên môn cao, nhiều năm kinh nghiệm trong nghề, cùng trang thiết bị y tế hiện đại xứng đáng là địa chỉ tin cậy để thăm khám các bệnh hậu môn nói chung và bệnh nứt kẽ hậu môn nói riêng.
Địa chỉ: 357-359 Nguyễn Thị Minh Khai, P.Dĩnh Kế, TP.Bắc Giang
Điện thoại: 0204 221 6666
Website: http://dakhoakinhdobacgiang.com/
Xem thêm:
